Siber zorbalık, çocuklarda ve gençlerde kaygı bozukluğu, stres ve düşük özgüven gibi psikolojik sorunlara ve akademik başarısızlığa sebep olabilen sanal bir şiddet yöntemidir. Günümüzde teknolojinin geldiği noktada ve pandemi sırasında artan internet kullanımı ile birlikte artış gösteren siber zorbalık, özellikle çocukların ve gençlerin ruhsal sağlığını ve güvenliğini riske etmektedir.
Statista’nın araştırmasına göre, dünya genelindeki insanların yüzde 75’inden fazlası siber zorbalığın farkında. Yellowbrick’in araştırmasına göre internet kullanan çocukların yarısı siber zorbalığı gözlemliyor fakat neredeyse hepsi bunu gözardı ediyor.
1. Siber Zorbalık Nedir?
Siber zorbalık nedir? Siber zorbalık, telefon, anlık mesajlaşma, e-posta, sosyal medya ve benzeri platformların bir kişiyi taciz etmek, tehdit etmek veya korkutmak amacıyla kullanılmasıdır. Bir kişiye kışkırtıcı hakaretler etmek veya ırka veya etniğe dayalı kırıcı sözler söylemek, cinsel tercihlerinden ötürü dışlamak veya aşağılamaya çalışmak da birer siber zorbalıktır.
Siber Zorbalık Çeşitleri:
Online taciz: Birini online olarak taciz etmek, yaygın olan bir siber zorbalık çeşididir. Siber zorba burada seçtiği kişiyi taciz etmek için interneti kullanır. Bir kişinin haksız yere sayfasının veya profilinin rapor edilmesi bile siber zorbalıktır.
Bir kişiye devamlı olarak ve bir kişi veya bir grup tarafından aralıksız gönderilen mesajlar da online tacizdir ve siber zorbalıktır. Bu tür bir taciz, hedeflenen kişide kaybı bozukluğu ve stres yaratır.
Taklit Etme: Siber zorbalığın bir başka türü de, bir kişinin online profilinin başka bir kişi tarafından çalınmasıdır. Siber zorba, hesabı ele geçirilen kişinin ağzından cinsel, ırkçı veya diğer uygunsuz söylemler veya kişi hakkında hassas ve özel bilgileri de paylaşabilir.
Siber zorba, hedeflediği kişinin hesabını ele geçiremediği takdirde onun adına sahte bir hesap açabilir. Paylaşımlarını bu sahte hesap üzerinden yapabilir.
Dışlama: Dışlama, bir kişinin varlığını online olarak yok saymaktır. Örneğin, bir grup sohbetinde bahsedilen bir yemeğe hedef kişinin davet edilmemesi, kişinin online gruplardan çıkarılması bir siber zorbalık çeşididir.
İfşa: Bir kişiye ait yazışmaların, kişinin cinsel tercihinin, uygunsuz fotoğraf veya videolarının kişiyi küçük düşürmek ve utandırmak amacıyla online olarak ifşa edilmesi bir siber zorbalık çeşididir.
Kandırma: Siber zorba burada anonim bir hesaptan veya başkası gibi gözüken bir sosyal medya hesabından hedeflediği kişi ile yakınlık kurmaya çalışır. Siber zorba bu şekilde hedeflediği kişinin özel ve hassas bilgilerini ele geçirmeye çalışır ve üçüncü partiler ile bu bilgileri paylaşır.
Siber Stalklama: Siber zorba, hedeflediği kişinin online her aktivitesini gizlice veya anonim bir profil üzerinden takip eder. Siber gerçekleşen stalklama genellikle gerçek dünyada da devam eder.
2. Siber Zorbalık Nasıl Önlenir?
Siber zorbalığı önlemek ve online olarak güvende hissetmek aslında hiçbir zaman siber zorbalığa maruz kalanların yükümlülüğü değildir. Yine de, çevrimiçi gizlilik ve güvenliği sağlayarak birçok siber zorbayı engelleyebilirsiniz.
Siber zorbalığa maruz kaldığınızda zorbaya cevap vermekten kaçının ve onu engelleyin. Siber zorbaya cevap verdiğinizde ona istediğini vermiş olursunuz. Zorbalığın ekran görüntülerini alarak elinizde kanıt olmasını sağlayın. Sizi siber olarak taciz edenleri şikayet etmekten çekinmeyin. Siber zorba içinize kapanmanıza neden olacak şekilde size hakaret edebilir, yalnız olmadığınızı hatırlayın ve yardım isteyin. Siber zorba size cinsel tacizde veya ölüm tehditlerinde bulunuyorsa, ekran görüntülerini alarak polise şikayet edin.
ExpressVPN’in 12 Haziran Siber Zorbalığı Durdurma Gününe özel hazırladığı ve paylaşımlarınızı nasıl gizlilikle yapabileceğinizi adım adım anlatan infografiği aşağıdan inceleyebilirsiniz:
