Sanal Gerçeklik kelimesini ilk duyan insan büyük ihtimalle matrix ya da diğer filmlerde gördüğü ilginç boyutlu gözlükleri hayal edecektir. İnsan hayatına kadar giren bu teknolojik gelişme, sanal ortamları insanlara gerçeklik hissiyatı katarak sunmaktadır.
Sanal Gerçeklik Nedir?
Sanal Gerçeklik terim anlamı olarak ele alındığında, bilgisayar ya da internet bağlantısına sahip cihazlar tarafından kullanılan 3 boyutlu ortam ekipmanıdır. İnsanlar sanal gerçeklik hissiyatını yaşamak adına kasklı ekran, gözlük gibi araçlara ihtiyaç duymaktadır. Bir insan sanal gözlük, kask gibi ekipmanları taktığında ve ekipmanlar sanal gerçeklik malzemesi ise kısa süre içerisinde gerçek hayattan bağlantısını kopartıp tamamen sanal boyutlarda gezinme hissiyatını yaşayacaktır. Bu deneyimler için tüm ekipmanlar, araçlar ve gereçler kusursuz olmalıdır. Son zamanlarda tat, doku ve dokunma hissi üzerine yapılan çalışmalarda herşey planlandığı gibi işlemektedir. Yüksek mimarlık isteyen bu buluşları 2030 senesinde tamamen deneyimleyebileceğiz. Bu süre zarfında ise tamamen insan hayatına entegre olacak.
Sanal Gerçeklik Ortamları
Kısmi Katılımlı Ortamlar: Sanal imgelerin ve fiziksel maddelerin bir arada kullanılmasını amaçlayan bu ortam ile kullanıcı gerçek dünya ile ilişkisini tam anlamıyla kopartmadan gerçeklik hissi yaşatmaktadır. Örneğin: Uçuş simülatörlerinde geniş ekrandan yansıyan sanal imgeler, pilot ve yolcuların da bulunduğu fiziksel unsurları içerir. Kullancıı bu ortamda kendisini koruyacak bir ekipmana ihtiyaç duymaz.
Tam Katılımlı Ortam (CAVE): Cave’nin açılımı Computer Assisted Virtual Environment ‘dır. Türçe karşılığı Bilgisayar destekli sanal ortam anlamına gelmektedir. Kullanıcıların tüm duyusal algılarını tamamen sanal ortamda kontrol etmeyi amaçlar. Kısaca bir insanın kendinden geçmesini hedeflemektedir. Sanal ortamda Cave sistemi, zemin, duvar, ardı arkası olmayan bölümlerden farklı sesler, müzikler yayınlayarak insanları derinden etkilemektedir. Kullanıcılar bu ortamı yaşamak için Kasklı ekran, dokunsal algı cihazı gibi çevre bilimlerine ihtiyaç duyar.
Çoklu Ortamlar (Birden Fazla Kullanıcı) Bu ortamlarda birçok insan birbirleriyle etkileşim içerisindedir. Bu ortamı genellikle mimarlık, tıp, sanat ve mühendislik gibi farklı sınıflarda öğrenim gören insanlar fikirlerini beyan etmek üzere kullanmaktadır.
Sanal Gerçeklik İçin Kullanılan Materyaller
Sanal Gerçeklik anlayışının insan hayatına geçmesini sağlayan en önemli etkenlerden birisi de farklı evrenleri merak etme arzusudur. İnsanların bitmek bilmeyen bu arzusu, farklı tıbbi materyallerin geliştirilmesine ve yeni cihazların icadı ile sonuçlanmıştır. Oculus Rift’in sanal gerçeklik anlayışını popülerleştirmesi 20 yıl öncesine kadar dayanmaktadır.
Sensorama
Sanal gerçeklik fikri tarih boyunca ilk kez 1962 yılında Morton Heilig tarafından; koklama, dokunma, işitme ve görme gibi duyularımızı ele alan bir makine ile sanal gerçeklik makinesi hayat bulmuştur. Geniş açıya sahip 3B stereoskopik görüntü ile vücut sarsma makines, ses çıkışı ve aromatik koku salımı gibi özelliklere sahip olan bu icat 1962 tarihinde birçok seyirciyi filmin içine dahil edebiliyordu. Morton Heilit, o tarihlerde gerekli maddi desteği bulamadığından ötürü icadı devam ettirememiş ve bu icad rafa kaldırılmıştır.
Kasklı Ekran ( The Sword OF Damocles)
Günümüz teknolojisinde bu icadın karşılığı kasklı ekrandır. Kasklı ekranın ilk örneği ise,1968 tarihinde Amerikalı bilgisayar mühendisi ünvanına sahip Ivan Sutherland ve öğrencisi tarafından geliştirilmiştir. Bu icat, ağır olduğu için tavana monte edilerek kullanılmıştır. Cihazın buluş amacı kullanıcıların kafasını takip etmekti. Modern kaskların günümüze kadar gelmesi bu icadın bulunması ile doğrudan bağlantılıdır.
Tarihsel gelişim içinde icad edilen bu ürünler günümüzde hiçbir şekilde isimlendirilmemiştir. Sanal Gerçeklik tabirini 1987 tarihinde bilgisayar uzmanı, klasik müzik yazarı ve VPL Research firması kurucusu olan Jaron Lanier icat etmiştir.
Bu tarihsel gelişimi içerisinde üretilen cihazların hiçbiri günümüzde kullanılan Virtual Reality (Sanal Gerçeklik) tabiri ile anılmıyordu. Bu tabir 1987 yılında, klasik müzik yazarı, bilgisayar uzmanı ve VPL Research firmasının kurucularından, Jaron Lanier tarafından icat edildi. Benzeri özelliklere sahip cihazlar bu tabirin keşfinden sonra bir lakap edinmiş oldular.
